Της Καρολίνας Παπακώστα
«Δύο ομοϊδεάτες συνάδελφοι, ο ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, και ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, χρειάστηκαν μόλις λίγες ημέρες για να αποδειχθούν εξυπνότεροι από τον Φίλιππο Β’ της Μακεδονίας. Ο πατέρας του Μεγάλου Αλεξάνδρου επινόησε τη στρατηγική του “διαίρει και βασίλευε”, η οποία θεωρείται το πιο αποτελεσματικό υπόδειγμα για να κατακτάς και να ασκείς εξουσία πάνω από 2.000 χρόνια τώρα. Όχι πια. Σήμερα υπάρχει ένα νέο εγχειρίδιο στρατηγικής: το “ενώσου και ταπείνωσε”».
Ετσι ξεκινάει ένα άρθρο του Μάριο Μόντι στο Politico. Σε αυτό, ο ιταλός πρώην πρωθυπουργός και επίτροπος κάνει μερικές – αρκετά συγκεκριμένες – προτάσεις στην ΕΕ για να ανακτήσει τη διαύγεια, την αυτοπεποίθηση και κυρίως την αξιοπρέπειά της σε έναν κόσμο που φαίνεται να αναδύεται η δυαρχία του κτηματομεσίτη και του καγκεμπίτη.
Μερικά 24ωρα νωρίτερα, ένας άλλος Ιταλός, εκείνος που έσωσε το ευρώ το 2012, προειδοποίησε την Ευρώπη πως θα θυμάται τη φετινή χρονιά σαν αυτή που εξανεμίστηκε η ψευδαίσθησή της ότι η μεγάλη της οικονομία τής προσφέρει παγκόσμια ισχύ και επιρροή. Ο Μάριο Ντράγκι χτυπάει τον συναγερμό από πέρυσι, φωνάζοντας στην ΕΕ πως το δίλημμά της είναι να αλλάξει ή να πεθάνει.
Ιδέα
Για τον Μόντι, η λύση είναι οι Ευρωπαίοι να αναδείξουν όσα τους χωρίζουν από τον Τραμπ και τον Πούτιν (που τους ενώνουν η τάση τους προς την απολυταρχική διακυβέρνηση, η συμπάθειά τους για την ολιγαρχική οικονομία που εξαρτάται από την πολιτική εξουσία και η διαστρεβλωμένη προσέγγιση της αλήθειας, όπως την παρουσιάζει το Truth Social που ηχεί σαν την «Πράβντα»).
Οι ειλικρινείς ευρωπαϊστές βλέπουν τα προβλήματα της Ένωσης και αναζητούν τρόπους ώστε εκείνη να ενισχυθεί γεωπολιτικά. Μιλάνε για συμμαχίες με άλλες χώρες, ακόμα και σε άλλες ηπείρους. Ζητούν από τους 6 της G7 να μην κάνουν όλα τα χατίρια του πλανητάρχη εις βάρος των συλλογικών τους αποφάσεων. Εισηγούνται κοινή άμυνα.
Πίσω από τις λέξεις κάθε συμβουλής τους βρίσκεται μια ιδέα: η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, η βαθύτερη ενοποίηση των κρατών-μελών. Τα 450 εκατομμύρια καταναλωτές της Ευρώπης πρέπει να αρχίσουν να σκέφτονται σαν πολίτες με ευρωπαϊκή ταυτότητα, λένε.
Ελπίζουν ότι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί μπορούν να διαμορφώσουν μια τέτοια, η οποία θα συνυπάρχει αρμονικά με την εθνική. Προϋπόθεση για να γίνει αυτό, όμως, είναι να συνειδητοποιήσουν οι ηγέτες τους πως είναι απαραίτητο να κάνουν ό,τι χρειαστεί για την ΕΕ, όχι για την εσωτερική τους πολιτική σκηνή.