Δημήτρης Τσιόδρας
Τα Νέα, 15-7-2017
Η Ελλάδα έχει ανάγκη από την πολιτική δύναμη που θα την οδηγήσει στη μεταμνημονιακή εποχή. Που θα έχει στις πρώτες θέσεις της ατζέντας τις προκλήσεις του 21ου αιώνα κι όχι τα προβλήματα των δεκαετιών του ’60 και του ’80. Από την ίδρυση του ελληνικού κράτους μέχρι σήμερα στην ελληνική κοινωνία συνυπάρχουν δύο αντιτιθέμενες τάσεις: Η μία παρακολουθεί τα σύγχρονα ρεύματα σκέψης, έχει ως πρότυπο τις αναπτυγμένες χώρες της Δύσης, τάσσεται υπέρ των μεταρρυθμίσεων, χαρακτηρίζεται από έναν προοδευτικό διεθνισμό. Η δεύτερη, η συντηρητική τάση, με διαφορές στο εσωτερικό της όπως και η πρώτη, θέλει τη διατήρηση του status quo και του πελατειακού κράτους με μικρά μερεμέτια, δείχνει απέχθεια στη Δύση και στις αξίες της, χαρακτηρίζεται από έντονο εθνικισμό.
Ο προοδευτικός χώρος έχει συνδεθεί με τον αστικό εκσυγχρονισμό. Κυριάρχησε πολιτικά όταν μπόρεσε να εκφράσει αυτό το αίτημα. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος, η Ενωση Κέντρου, το ΠΑΣΟΚ μετά το 1993 προχώρησαν σε μεγάλες αλλαγές ώστε να συγχρονίσει η Ελλάδα τα βήματά της με τον αναπτυγμένο κόσμο.
Σήμερα, η χώρα έχει ανάγκη ένα νέο κύμα αστικού εκσυγχρονισμού που θα την οδηγήσει στη μεταμνημονιακή εποχή. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να τον πραγματοποιήσει. Οι αναφορές του παραμένουν στη ριζοσπαστική Αριστερά. Οσα γίνονται στον χώρο της Δικαιοσύνης, στην Παιδεία, στο Δημόσιο, στα ΜΜΕ, η υποστήριξή του σε τριτοκοσμικά καθεστώτα, δείχνουν ότι κάθε άλλο παρά εκσυγχρονιστική δύναμη είναι. Ακόμη κι όταν αναγκάζεται να περάσει δύσκολες μεταρρυθμίσεις το κάνει μόνο και μόνο για να παραμείνει στην εξουσία και δείχνει ότι δεν πιστεύει σ’ αυτές.
Χρειάζεται ένας νέος μεταρρυθμιστικός χώρος. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης πιστεύει ότι ο ίδιος θα πραγματοποιήσει τον αστικό εκσυγχρονισμό με τη μετακίνηση της ΝΔ προς το Κέντρο. Κάνει λάθος. Η ΝΔ, όσες αλλαγές κι αν επιχειρήσει ο ίδιος, παραμένει συντηρητική παράταξη. Αρκεί να ακούσει κάποιος την πλειοψηφία των στελεχών της. Ούτε το ΠΑΣΟΚ μπορεί. Ο ίδιος ο Κώστας Σημίτης πρότεινε τη διάλυσή του λέγοντας ότι χρειάζεται νέο κόμμα με νέα στελέχη. Το Ποτάμι είναι μια καθαρή μεταρρυθμιστική φωνή κι έχει συμβάλει σημαντικά στη διαμόρφωση θέσεων για την Ελλάδα του 21ου αιώνα. Δεν έχει κατορθώσει όμως να ανατρέψει τους συσχετισμούς. Η συμβολή του στις εξελίξεις παραμένει πάντως καθοριστική ώστε να διαμορφωθεί μια παράταξη που θα διέπεται από τις αρχές του πολιτικού φιλελευθερισμού και τις κοινωνικές αξίες της σοσιαλδημοκρατίας. Μια φιλελεύθερη σοσιαλδημοκρατία «τύπου Μακρόν». Αυτή δεν θα οικοδομηθεί συζητώντας για διαδικασίες. Θα οικοδομηθεί αν κατορθώσει με ένα πρόγραμμα ριζοσπαστικών αλλαγών στη διοίκηση, στην παιδεία, στην οικονομία, να εμπνεύσει τις δημιουργικές και εξωστρεφείς δυνάμεις να πάρουν την υπόθεση στα χέρια τους. Να γυρίσει την πλάτη σε κάθε είδους βολεμένους. Μόνο μια τέτοια δύναμη μπορεί να αποτελέσει τη μεγάλη συνέχεια στον προοδευτικό χώρο και να υλοποιήσει τον απαραίτητο εκσυγχρονισμό της χώρας, αφήνοντας τους μεταλλαγμένους εθνικολαϊκιστές του ΣΥΡΙΖΑ στο περιθώριο.