Ομιλία στην εκδήλωση του ΟΠΕΚ Πειραιά
10 Νοεμβρίου 1997
Φίλες και φίλοι, κυρίες και κύριοι,
Φαίνεται ότι οι περιπέτειες που αντιμετώπισε η αποψινή μας εκδήλωση, δεν αποτέλεσαν εμπόδιο για την προσέλευσή σας, σήμερα εδώ. Οι περιπέτειες αυτές, πέρα απ’όλα τα άλλα, δείχνουν ότι ο εκσυγχρονισμός της πολιτικής και δημόσιας ζωής, έχει ακόμη να διανύσει μια μεγάλη απόσταση. Διότι διαφορετικά δεν εξηγούνται τα όσα τραγελαφικά και μίζερα ζήσαμε αυτές τις ημέρες μετά το αίτημά μας, να μας παραχωρηθεί το Δημοτικό Θέατρο, προκειμένου να πραγματοποιήσουμε εκεί την εκδήλωσή μας.
Δέκα μήνες μετά την πρωτοβουλία μας να συγκροτήσουμε παράρτημα του ΟΠΕΚ στον Πειραιά, αισθανόμαστε πραγματικά δικαιωμένοι. Και τούτο διότι ο ΟΠΕΚ σ’ αυτό το διάστημα:
• Τάραξε τα λιμνάζοντα νερά της Πειραϊκής πολιτείας.
• Αναδείχθηκε στην περιοχή μας ως η αιχμή του δόρατος για τον εκσυγχρονιστικό εγχείρημα.
• Κατοχυρώθηκε ως ένα σημαντικό βήμα διαλόγου και προβληματισμού.
• Αναγνωρίστηκε ως ένα φύτρο συνεχών πρωτοβουλιών και παρεμβάσεων στον ευρύτερο χώρο του Πειραιά.
Σ’ αυτούς του δέκα μήνες αναπτύξαμε μια πολυσήμαντη δραστηριότητα που έδειξε, ότι η κοινωνία των πολιτών επιζητεί κάτι διαφορετικό. Και αυτό γιατί είναι φανερό, ότι το υπάρχον κομματικό και πολιτικό σύστημα, οι κατεστημένες δομές και πολιτικές συμπεριφορές δεν καλύπτουν πια τις αναζητήσεις, τις ανησυχίες και τις ανάγκες έκφρασης ευρύτατων κοινωνικών στρωμάτων.
Εμείς με τη δραστηριότητα που έχουμε αναπτύξει, προσπαθούμε να ανταποκριθούμε στις παραπάνω ανάγκες και απαιτήσεις. ‘Οχι με εγκεφαλικές κινήσεις, αλλά με πρωτοβουλίες που έπιαναν τον παλμό όλων αυτών των κοινωνικών δυνάμεων. Ανοίξαμε τη συζήτηση τολμηρά για τα μεγάλα θέματα που απασχολούν τη χώρα μας, την κοινωνία και τους πολίτες. Επιχειρήσαμε να καλύψουμε αυτό το υπαρκτό κενό στην Πειραϊκή Κοινωνία. Και πιστεύουμε ότι τα καταφέραμε.
Στη διάρκεια των δέκα μηνών, προσπαθήσαμε να συμβάλλουμε στην προώθηση των στόχων του ΟΠΕΚ, όπως διαμορφώθηκαν στην εξαετή πορεία του. Και αυτοί είναι:
• Η ανάδειξη της αναγκαιότητας του εκσυγχρονισμού της κοινωνίας, της οικονομίας, των θεσμών, των κομμάτων και του πολιτικού συστήματος.
• Η συμβολή στην ανανέωση του πολιτικού λόγου, υπερβαίνοντας παρωχημένες αντιλήψεις.
• Η σύζευξη του πολιτικού λόγου με την επιστημονική επεξεργασία, και αλήθεια, ώστε να διευκολυνθεί η αντιμετώπιση των πολυσύνθετων προβλημάτων, μακριά από τον ξύλινο και αποξηραμένο λόγο των κομμάτων.
• Η μετατόπιση της πολιτικής από το πεδίο των μηχανισμών και της μικροπολιτικής, στο επίπεδο της κοινωνίας.
Μ’ αυτούς τους στόχους, ως κεντρικούς στη σκέψη και τη δράση μας, πορευτήκαμε στους πρώτους μήνες της έντονης, πυκνής και πολυσήμαντης δραστηριότητάς μας.
Με τη σημερινή εκδήλωση εγκαινιάζουμε μια νέα περίοδο παρεμβάσεων στην ευρύτερη περιοχή του Πειραιά.
Ήδη στην ατζέντα μας έχουμε εντάξει θέματα όπως οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, τα θέματα της οικονομίας, τα προβλήματα της ελληνικής ναυτιλίας, οι εργασιακές σχέσεις.
Ξεκινάμε αυτή τη νέα περίοδο με μια συζήτηση -πιστεύουμε- επίκαιρη, αλλά και προκλητική. Τα θέματα της οικονομίας έχουν βρεθεί όλο το τελευταίο διάστημα και ιδιαίτερα στις μέρες μας, στο επίκεντρο των μεγάλων συζητήσεων.
Η πρόσφατη κρίση στις διεθνείς χρηματαγορές, που ξεκίνησε από την Νοτιοανατολική Ασία και επεκτάθηκε στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια και τη Νέα Υόρκη, καθώς και η επίθεση που δέχθηκε το εθνικό νόμισμα τις τελευταίες ημέρες, ανέδειξαν για μια ακόμη φορά το ζήτημα της δυνατότητας παρέμβασης των κυβερνήσεων για την άσκηση μιας σαφούς οικονομικής και νομισματικής πολιτικής.
Στο σημερινό παγκοσμιοποιημένο οικονομικό, και όχι μόνο, περιβάλλον, όπου εν μία νυκτί διακινούνται δισεκατομμύρια δολάρια και καταρρέουν νομίσματα, καθίσταται όσο ποτέ άλλοτε επίκαιρο το πολιτικό ερώτημα:
Η άσκηση οικονομικής πολιτικής αποτελεί μόνο διαχείριση που επιδιώκει την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων, ο καθορισμός των οποίων εξαρτάται εν πολλοίς από το διεθνές οικονομικό περιβάλλον;
Κάποιοι θεωρούν ότι η νίκη της αγοράς είναι μη αναστρέψιμη και ότι η αυθόρμητη οργάνωση των αγορών, χωρίς την παρέμβαση της πολιτικής (οικονομικής πολιτικής), μπορεί να συντονίσει τις οικονομικές δραστηριότητες ταχύτερα με μικρότερο κόστος και πιθανότατα με λιγότερα αρνητικά αποτελέσματα.
Άλλοι ομιλούν για την ήττα της πολιτικής λειτουργίας έναντι της οικονομίας της αγοράς. Ομιλούν για την απουσία της πολιτικής και την εκχώρηση αυτής απευθείας σε συνενώσεις οικονομικών-επικοινωνιακών συμφερόντων.
Πολλοί οικονομολόγοι, μιλώντας τη δική τους τεχνοκρατική γλώσσα, θα έλεγαν ότι η οικονομική πολιτική δεν είναι ούτε καθ’ αυτή λογιστική διαχείριση, ούτε καθαυτή κοινωνική επιταγή ή όργανο άσκησης πολιτικής, αλλά συνδυασμός των τριών.
Θα έλεγα ότι στις σημερινές συνθήκες της παγκοσμιοποίησης απαιτείται από τους πολιτικούς η αναζήτηση του δύσκολου συνδυασμού ανάμεσα στο ρεαλισμό που χαρακτηρίζει την οικονομική ανάπτυξη και την προοπτική των μετασχηματισμών που θα αναδιανέμουν όχι μόνο το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν, αλλά την εργασία και την απασχόληση.
Πριν πάρουν το λόγο, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Γιάννο Παπαντωνίου, τον βουλευτή της Ν.Δ και πρώην υπουργό Εθνικής Οικονομίας Στέφανο Μάνο, τον ευρωβουλευτή του Συνασπισμού Μιχάλη Παπαγιαννάκη και τον έγκριτο δημοσιογράφο Νίκο Νικολάου για τη συμμετοχή τους, στην αποψινή μας εκδήλωση.
Το λόγο έχει ο κ. Νικολάου, ο οποίος θα έχει και την ευθύνη συντονισμού της συζήτησης, που θα ακολουθήσει μετά.