Εφημερίδα Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία
14 Νοεμβρίου 1999
Η αναζήτηση συγκεκριμένων και πρακτικών αποτελεσμάτων είναι βασικό στοιχείο στη χάραξη και την άσκηση εξωτερικής πολιτικής. Και τούτο, διότι είναι πάντοτε συγκεκριμένα τα συμφέροντα, οι υφιστάμενες δυνατότητες, οι αντιθέσεις και οι δεσμεύσεις της κάθε χώρας. Ο Πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης και η κυβέρνηση κινήθηκαν με αυτή ακριβώς τη λογική εν όψει της επίσκεψης του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών. Αντιμετωπίζουμε τον κ. Κλίντον ως τον ηγέτη της μόνης υπερδύναμης και κατά συνέπεια ως ένα παράγοντα που επιδρά καθοριστικά στις παγκόσμιες εξελίξεις. Αυτό, βεβαίως, δεν σημαίνει υποταγή και αποδοχή των θέσεων τις οποίες θα παρουσιάσει η αμερικανική πλευρά. Η κυβέρνηση, άλλωστε, έδειξε στην περίπτωση του Κοσόβου ότι μπορεί να ασκήσει μια πολιτική η οποία σέβεται τις διεθνείς – συμμαχικές υποχρεώσεις μας, αλλά πρώτα απ’ όλα προωθεί τα συμφέροντα της χώρας, έστω και αν αυτό σημαίνει σκληρή διαπραγμάτευση με τις ΗΠΑ. Μια ανάλογα περίπλοκη και σύνθετη διαπραγμάτευση περιμένουμε να συναντήσουμε και τώρα.
Η Ελλάδα έχει δυο βασικές ομάδες στόχων: να διαμορφώσει τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη κοινών ελληνοαμερικανικών πολιτικών και επιχειρηματικών δράσεων στα Βαλκάνια και να εξασφαλίσει τη θετική αμερικανική συμβολή στην προσπάθεια για ομαλοποίηση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και αναζήτηση λύσης στο Κυπριακό. Είναι ρεαλιστική η προσδοκία ότι μπορεί να προκύψει το κατάλληλο πολιτικό πλαίσιο που θα ενεργοποιήσει τους αρμόδιους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς. Στα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό δεν θα γίνουν ανακοινώσεις για εξελίξεις αλλά θα επιδιωχθεί η διαμόρφωση ορισμένων προτάσεων οι οποίες θα επιτρέψουν την εποικοδομητική συνέχεια του διαλόγου που έχει εγκαινιαστεί. Αν μάλιστα η τουρκική κυβέρνηση κατορθώσει να ξεπεράσει τις αγκυλώσεις μέρους του κατεστημένου και να προχωρήσει σε κάποια πολιτική χειρονομία – ένα δείγμα καλής θέλησης τότε βέβαια θα προκύψουν νέες ευκαιρίες. Η πλήρης αξιοποίηση αυτών των ευκαιριών προϋποθέτει την ενεργό αμερικανική στήριξη.
Αν μπορέσουμε να εξασφαλίσουμε κάποια πρόοδο στους δύο αυτούς τομείς θα προκύψουν, εκ των πραγμάτων, συγκεκριμένα οφέλη για τη διεθνή θέση και την οικονομία της χώρας μας. Η συμμετοχή μας στις διαδικασίες της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης τόσο στο πολιτικό όσο και στο οικονομικό πεδίο θα γίνει πολύ πιο δυναμική και αποτελεσματική. Το διεθνές κύρος της Ελλάδας θα ενισχυθεί καθώς θα καταστεί κέντρο μιας πολύπλευρης οικονομικής-επιχειρηματικής δραστηριότητας που θα «βλέπει» προς τα Βαλκάνια. Ο ελληνικός επιχειρηματικός κόσμος θα αποκτήσει πρόσβαση στην τεράστια τουρκική αγορά και θα πάρει «βαθιές ανάσες», καθώς τα καταναλωτικά πρότυπα στις δύo χώρες είναι παρεμφερή.
Υπήρξαν πολλοί που αντιτάχθηκαν στην επίσκεψη του Προέδρου Κλίντον. Το ΚΚΕ και το ΔΗΚΚΙ βρίσκονται απλά σε μια άλλη ιστορική εποχή, αδυνατούν να κατανοήσουν το σύγχρονο κόσμο και στο όνομα των ιδεοληψιών τους αδιαφορούν για τα πραγματικά συμφέροντα της χώρας και του λαού μας. Δυστυχώς και ο Συνασπισμός ενσωματώθηκε στον παλαιολιθικό λόγο του ΚΚΕ και του ΔΗΚΚΙ και έχασε την ευκαιρία μιας συγκροτημένης παρέμβασης. Φωνές όμως που εστιάζουν την προσοχή τους (με ειλικρίνεια ή υποκριτικά) στις ημερομηνίες της επίσκεψης και μ’ αυτόν τον τρόπο προσπαθούν να εκβιάσουν την ακύρωση της, ακούστηκαν και μέσα από τις γραμμές του ΠΑΣΟΚ. Πολλές φορές μάλιστα δημιούργησαν συγχύσεις τόσο στη διαδικασία λήψης αποφάσεων όσο και στην υλοποίηση τους.
To συμπέρασμα είναι ότι ακόμη μια φορά επικράτησε η συνήθης πια νεοελληνική σχιζοφρένεια. Πολλοί είναι αυτοί που θα ήθελαν δύο τινά: Οι μεν ίδιοι να διαδηλώνουν τα αντιιμπεριαλιστικά τους αισθήματα και να τάσσονται με την πλευρά του Καλού και κάποιοι άλλοι να «λερώσουν» τα χέρια τους για το συμφέρον της χώρας! Με άλλα λόγια, για άλλη μια φορά, βρεθήκαμε μπροστά στη γνωστή νεοελληνική κουτοπονηριά.
Το ευτυχές γεγονός είναι πως ο Πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, παρά τις δυσκολίες, τελικά, έδωσε μια λύση, η οποία θα ελαχιστοποιήσει και ενδεχομένως θα απαλείψει πλήρως τις συνέπειες που προκαλεί η νεοελληνική μας κουτοπονηριά και σχιζοφρένεια.